فصل یک
کلیات
تمایز وتطابق واحدهاي سنگی سازنده پوسته زمین بر اساس محتوي فسیلی را بایواستراتیگرافی
می گویند. فسیل ها یک ابزار مناسب ومفید براي تقسیم سنگ هاي رسوبی به (Biostratigraphy)
واحد هاي چینه شناسی قابل تشخیص بنام واحد هاي بایواستراتیگرافی هستند. علاوه بر این فسیل
هادر تعیین سن نسبی طبقات و تطابق رسوبات در مقیاس ناحیه اي، قاره اي وجهانی کاربرد دارند .
چینه شناسی اي که بر اساس ویژگی هاي دیرینه شناختی سنگهاي رسوبی استوار باشد بنام دیرینه
شناسی چینه نگاري () نامگذاري می گردد.
واحدهاي تفکیک شده بر اساس محتوي فسیلی ممکن است مرز هاي منطبق با واحد هاي سنگ چینه
اي یا مرز هاي جداگانه از واحد هاي سنگ چینه اي داشته باشند. براي مثال یک سازند ممکن است
بر اساس محتوي فسیلی خود به چند واحد کوچکتر بایو استراتیگرافی یا بایوزون تقسیم گردد . از
طرفی دیگربعضی از واحد هاي بایواستراتیگرافی آنقدر بزرگ هستند که ممکن است بخش هاي از
دوممبر یا سازند را شامل شوند. مفهوم بایواستراتیگرافی بر این اصل استوار است که موجودات
تغییرات متوالی را در طی زمان زمین شناسی متحمل می شوند. بنابراین هر واحد از لایه هاي رسوبی
توسط محتوي فسیلی خود از واحد هاي مجاور متمایز یا تعیین سن می گردد . براي انجام بایو
استراتیگرافی ضرورت دارد که دیرینه شناس مهارت هاي لازم را در شناخت فسیل ها داشته با شد .
مقیاس زمان زمین شناسی ، (Calibrating) استفاده از فسیل هاي براي کالیبره کردن
نامیده می شود. فسیل ها بقایاي موجودات در سنگ هاي رسوبی و (Biochronology) بیوکرونولوژي
رسوبات می باشندکه زمانی زنده بوده اند. فسیل یک ابزار عملی براي تفکیک ،تمایز ، تقسیم بندي
۴
وتطابق طبقات و چینه ها از یک ناحیه جغرافیایی به ناحیه دیگر می باش ند. اصل یا قانون توالی
تعریف گردید بیان می کندکه سنگهاي تشکیل (Smith,1796- جانوران که توسط اسمیت( 1813
شده در هر مقطع زمانی زمین شناسی می تواند بر اساس محنوي فسیلی اش تشخیص داده شده واین
محتوي فسیل ی آنها را از سنگ هاي تشکیل شده در دیگر مقاطع زمانی متمایز گرداند .آغاز
بایواستراتیگرافی مدرن از زمان اسمیت( 1870 ) شروع شده و گام بعدي در بایواستراتیگرافی تعریف
است. بطور واقعی تقسیم توالی هاي سنگهاي رسوبی بر اساس محتوي (Facies) مفهوم رخساره
در (Deshayes, فسیلی ابتدا بر روي نهشته هاي کواترنر در اوایل 1830 انجام گرفت. دشایس ( 1830
در انگلستان تلاش هاي زیادي را براي (Lyell, در آلمان و لیل ( 1833 (Bronn, فرانسه، بران( 1831
تقسیم بندي سنگهاي کواترنري بر اساس محتوي فسیلی داشته اند که در این میان تقسیم بندي لیل از
اهمیت ودقت بیشتري برخودار بوده است. با این وجود تمامی این پژوهشها داراي ابهام بوده اند. گام
با (Alicide d Orbingy, مهم در استفاده از فسیل در تعیین سن وتطابق با فعالیت آلیسید اربینی( 1849
مفهوم اشکوب شکل گرفت. هر گروه از توالی هاي تقسیم شده توسط اربینی داراي محتوي فس یلی
منحصر بفردي بوده اند. همانند اسمیت، اربینی نیز تشخیص داد که تشابه تجمعات فسیلی کلید تطابق
واحد هاي سنگی است. اربینی همچنین تشخیص داد که طبقاتی که بوسیله یک مجموعه فسیلی
خاص ومنحصر بفرد تشخیص داده می شوند، ممکن است شامل چند سازند تا یک سازند یا حتی
بخشی از یک سازند در مکان دیگر باشد. نامبرده مفهوم اشکوب رابر اساس مجموعه هاي فسیلی
تعریف کرده که شامل گروهی از طبقات بوده اند که در برگیرنده همان گروه اصلی از تجم ع فس یلی
می باشند. اربینی بر این اساس توالی ژوراسیک را به ده اشکوب ونهشته هاي کرتاسه را به هفت
اشکوب تقسیم نموده که هرکدام از اشکوب ها داراي محتوي فسیلی مخصوص بخود بوده اند. مرز
هاي اشکوب هاي تعریف شده توسط اربینی منطبق با ظهور ویا انقراض فسیل ها بنا نهاده شده بود .
شماري از اشکوب هاي نامگذاري شده توسط اربینی براي دوره ژوراسیک از جمله اشکوب هاي
سینمورین، توآرسین ، باژوسین، باتونین، کالووین ، آکسفوردین و کیمیریجین هنوز به قوت خود باقی
است.
پژوهش هاي اسمیت در ارتباط با چینه شناسی فسیل ها را (Yang & Bird, یانگ و بیرد( 1822
منتشر کرده اند.کوویه () با استفاده از فسیل هاي معرفی شده توسط اسمیت مبادرت به طبقه بندي
تغییرات عمودي رخساره ها را مورد (Prevest, واحد هاي سنگی نموده است. پري وست ( 1838
براي اولین بار رخساره یا فاسیس را تعریف (Gressly, بررسی و مطالعه قرار داد. گرسلی ( 1848
نمود.
منجر به تع ریف (Oppel, در آلمان وسپس شاگردش اوپل ( 1856 (Quensted, ) کارهاي کونستد
شده که شامل طبقات و واحد هاي کوچکتري در داخل اشکوب بوده است. اوپل مشاهده (Zone) زون
۵
نموده که بعضی از فسیل هادر قاعده زون ظاهر شده وبعضی نیزدر پایان وشماري نیز به طبقات
بعدي راه یافته اند. نامبرده ضخامتی از طبقات را تشخیص داده که توسط همپوشانی فسیل هاي
شناسایی شده در آن لایه ها مشخص می گردد. این واحد هاي شناسایی شده بر اساس محتوي فسیلی
اوپل زون نامگذاري شده اند.
مطالعه ردیف هاي دریایی کرتاسه در انگلستان را براساس ریخت شناسی (Rowe, رو( 1898
میکراستر نوعی خارپوست انجام داده است.
1851 ) براي اولین بار بین مفهوم اشکوب و زون تفاوت قائل شد. - ویلسون( 1841
انجام (Hedberg, تدوین قوانین چینه شناسی ازجمله چینه شناسی زیستی توسط هدبرگ ( 1976
گرفت.
با توسعه دانش دیرینه شناسی و شناخت اهمیت گروه هاي مختلف فسیلی اعم از میکروفسیل و
ماکروفسیل در تعیین سن ،تطابق و بایوزوناسیون، بایوزون هاي متعددي در مقیاس جهانی ، ناحیه اي
ومحلی بر اساس پراکندگی انواع مختلف گروه هاي فسیلی تاسیس و مورد کاربرد قرار گرفته اند.
اهداف بایواستراتیگرافی شامل مطالعه وشناسایی دقیق فسیل ها در حد جنس وگونه، مطالعه پراکندگی
فسیلها درزمان و مکان، تعیین سن ردیف هاي فسیل دار در مقیاس اشکوب، تاسیس بایوزونها،نام دار
کردن واحد هاي سنگی فسیل دار و تطابق واحد هاي فسیل دارمی باشد . علاوه بر این در بایو
استراتیگرافی، جغرافیاي دیرینه وایالت هاي جانوري دیرینه نیز مورد مطالعه قرار میگیر ن د. نمونه
برداري، مطالعه و شناسایی فسیل ها یکی از مشکل ترین وسخت ترین کار در دانش چینه شناسی می
باشد. نبوداطلاعات کتابخانه اي در جهت شناسایی فسیل ها یکی دیگر از مشکلات اساسی در
بایواستراتیگرافی است.
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
